So‘nggi 15 yildagi abituriyentlar soni dinamikasi (2011-2025-yillar)

2011-yildan 2025-yilgacha O‘zbekistonda oliy ta’limga kirish uchun abituriyentlar sonida sezilarli o‘zgarishlar kuzatildi. Bu o‘zgarishlar ta’lim siyosati, raqamlashtirish jarayonlari va jamiyatdagi qarashlarning evolyutsiyasi bilan bog‘liq bo‘ldi.

Boshlang‘ich o‘sish davri (2011–2016)

2011-yilda 418 mingdan ortiq abituriyent hujjat topshirgan. Shundan so‘ng abituriyentlar soni barqaror o‘sib bordi:

• 2012-yil — 432 017 nafar

• 2013-yil — 480 407 nafar

• 2014-yil — 543 155 nafar

• 2015-yil — 605 836 nafar

• 2016-yil — 663 304 nafar

Bu davrda oliy ma’lumot olishga intilish kuchli edi, lekin hali onlayn ro‘yxatdan o‘tish tizimlari mavjud emas edi.

Keskin o‘sish va rekord yil (2017–2020)

2017-yildan boshlab abituriyentlar sonida keskin o‘sish kuzatildi. Ayniqsa, 2019–2020-yillarda rekord natijalar qayd etildi:

• 2017-yil — 729 950 nafar

• 2018-yil — 675 049 nafar

• 2019-yil — 1 066 925 nafar

• 2020-yil — 1 484 085 nafar (rekord)

2020-yilda karantin sababli onlayn ro‘yxatdan o‘tish yo‘lga qo‘yildi, bu barcha viloyatlardagi yoshlarga qulaylik yaratib, abituriyentlar sonini keskin oshirdi.

Pasayish davri va yangi ehtiyojlar (2021–2025)

2021-yildan boshlab abituriyentlar soni asta-sekin kamayib bormoqda:

• 2021-yil — 948 211 nafar

• 2022-yil — 1 214 232 nafar

• 2023-yil — 1 018 007 nafar

• 2024-yil — 894 279 nafar

• 2025-yil — 732 411 nafar

Pasayishga sabab bo‘lgan asosiy omillar:

• Sirtqi ta’limga talabning kamayishi, chunki asosiy ehtiyoj qondirildi.

• Nodavlat OTMlar sonining ko‘payishi, bu esa talabni taqsimladi.

• Texnikum va kollejlarga qiziqishning ortishi, yoshlar uchun alternativ yo‘nalishlar yaratildi.

• Kasb-hunar markazlarining faoliyati kuchayishi, amaliy ko‘nikmalarni o‘rganishga imkon berdi.

• Oliy ta’limga ongli yondashuv shakllanmoqda, yoshlarda ehtiyoj va maqsad asosida tanlov qilish odati kuchaymoqda.

Jamiyatdagi qarashlar o‘zgarishi

Bugungi kunda “oliy ma’lumot — muvaffaqiyat garovi” tushunchasi asta-sekin o‘z o‘rnini “amaliy ko‘nikma va kasb egallash” g‘oyasiga bo‘shatmoqda. Yoshlarda diplomdan ko‘ra daromad keltiradigan kasb o‘rganishga moyillik kuchaymoqda.